Tarçının Tarihsel ve Kültürel Hikayesi

Bu yazımızda damağımızda harika bir tat oluşturan, içecek ve tatlılarımızın vazgeçilmezi tarçının hem tarihsel hem de kültürel yolculuğunu öğrenelim.

Tarçının Adı Nereden Geliyor?

Tarçının kökeni Sri Lanka olarak da bilinen Seylan Adası olduğu düşünülmektedir. Tüm dünyaya Çin ve Malezya gibi Uzakdoğu ülkelerinden yayılmıştır. Tarçının anlamı dilimize Farsça “dâr” kelimesinden girdiği bilinmektedir. Çin ile olan ilişkilerimiz sayesinde tanıştığımız tarçın “Çin Ağacı” yani “Dâr-ı Çin” olarak dilimize girmiştir. Daha sonra bu kelime “tarçın” olmuştur. İngilizce “cinnamon” demektir ve Latince “cinnamomum” kelimesinden gelir. Latinceye eski Yunanca “kinnamomon” dan, Yunanlılara ise İbranice “kinamom” kelimesinden uyarlanmıştır.

Kralların Yiyeceği Tarçın

Tarçın günümüzde sadece yeme içme sektöründe değil kozmetik ve ilaç sektöründe de kullanılmaktadır. Damağımızda inanılmaz lezzet bırakan tarçın bir zamanlar “kralların yiyeceği” olarak adlandırılmıştır. Eski zamanlarda tarçın için savaşlar olmuş ve sadece zenginler tüketebilmiştir. Baharat Yolu ile Uzakdoğu’dan Avrupa’ya yayılan tarçın önemli bir ticaret ürünü olmuştur.

Birkaç değişik türde tarçın ağaçların kurutulmuş kabuklarıdır. Defnegiller ailesinden bir ağaç olan tarçının birkaç değişik çeşidi bulunmaktadır.

Cinnamomum zeylanicum: Seylan tarçınıdır. Sri Lanka, Hindistan’ın Malabar kıyısı ve Birmanya’da yetişir.

Cinnamomum cassia: Çin’de ve Hindistan’da yetişen ve “Çin Tarçını” olarak bilinen türdür.

Sri Lanka’nın eski adı Seylan’dır ve burada yetişen tarçınlar kışın yaprak dökmeyen küçük bodur ağaçlardan elde edilir. Seylan tarçınının dışı soyularak temizlenmiş iç katmanı kullanılmaktadır. Çin tarçını ise doğrudan kabuk olarak kullanılır. Kuruduktan sonra boru gibi bir hale gelen tarçınlar istenirse öğütülerek de kullanılmaktadır. 15. Yüzyılda Seylan Adası’na önce Portekizliler sonra Hollandalılar daha sonra da İngilizler gelmiş ve burada tarçın için savaşmışlardır. Orta Çağ’da kutsal sayılan yiyeceklerden birisi olan tarçın çeşitli ayinlerde kullanılmıştır. Roma İmparatorluğu zamanında da yine aynı değeri görmüştür. Eski Mısır’da ölülerin mumyalanmasında tarçın kullanılmıştır. Mısırlılar bu iş için Çin’den tarçın getirtmişlerdir. Mısır firavunları tarçın bulabilmek için çeşitli keşif gezileri düzenlemişlerdir. Endonezyalılar düğünlerde gelin ve damadın içeceklerine tarçın katmışlardır. Bu uygulamayı birlik ve beraberliği sembolü olarak yorumlamışlardır. Tarçında “sinnemik aldehit” isimli uçucu yağ vardır. Bu uçucu yağ gaz söktürücü ve antiseptik özellik göstermektedir. Bu uçucu yağ yiyeceklerde, içeceklerde, parfümlerde ve ilaçlarda koku verici olarak kullanılmaktadır.

Sağlık Üzerinde Etkileri

Tarçın sindirim ve mide sorunlarına iyi geldiği bilinmektedir. Midedeki gaz sorunlarını ve ishal gibi problemleri çözmektedir. Kusma sorunlarına iyi geldiği düşünülmektedir. Aroması ve kokusu beyin işlevlerini geliştirmektedir. M.Ö 2700 yıllarında Çinliler tarçınla ishali tedavi etmişlerdir. Ayrıca eski zamanlardan beri gıdaların bozulmasını engellemek için kullanılmıştır. Fazla kullanıldığında ise kabızlığa neden olduğu bilinmektedir.